Stichting Zinnebeelden
Kunst in de psychiatrie
– OUTSIDERKUNST ALS SPIEGEL VOOR DE ZIEL –
Op 19 januari opent de expositie “Verborgen Werelden” in het Museum van de Vrouw in Echt.
Namens Stichting Zinnebeelden exposeren: Monique Simons, Rosita Offerbeek en Frits Jansen. De opening zal geschieden door Gouveneur Roemer en de inleiding voor onze expositie wordt verzorgd door Jack Vreeke.
door: Marianne Debets, secretaris stichting Zinnebeelden.
Op vrijdagavond 13 december jl. hield ik voor de religieuze gemeenschap en vrienden van Klooster Wittem een verhaal aan de hand van een power point presentatie over Outsider Art.
Ik vertelde allereerst iets over de visie en missie van de Stichting Zinnebeelden en het belang van het organiseren van kleinschalige tentoonstellingen.
Centraal in mijn verhaal stondenenkele werken van de kunstenaars: Frits Jansen, Monique Simons, Rosita Overbeek en Hans Osendarp. Hans exposeerde onlangs in de Kluis in Geleen, terwijl Monique, Rosita en Frits prachtige werken lieten zien tijdens de tentoonstelling in de Lutherse Kerk in Maastricht.
Deze laatste tentoonstelling had de naam Crossing Borders, hetgeen betekent dat de drie kunstenaars (met nog vijf andere kunstenaars van stichting Fantastikè) met lef en overtuiging uit hun comfortzone zijn getreden en laten zien wat er in hen omgaat en beweegt.
Tijdens en na afloop van mijn verhaal was er een levendig gesprek. Ik had het idee dat het verhaal over de Outsider Art en haar kunstenaars verrijkend was voor ieder.
Marianne Debets, secretaris Stichting Zinnebeelden.
In het weekend van 1, 2 en 3 november organiseerden de stichtingen Fantastikè en Zinnebeelden voor het eerst een gezamenlijke expositie in de Lutherse Kerk in Maastricht.
Van iedere stichting presenteerden 4 kunstenaars hun werk.
Bij de opening, op vrijdagavond, gaven Marianne Debets en Thur Borgers samen een inleiding over de betekenis van kunst voor de geest van de mens en de kracht die daaruit voortkomt. Bertille Soogelee (Fantastikè) en Ger Dierx (Zinnebeelden) openden de expositie door elkaar te feliciteren met deze eerste samenwerking. De opening was een goed bezochte samenkomst van genodigden en binnen lopende bezoekers, die hun bewondering uitspraken over de aanwezige kunst en het gesprek aangingen met de aanwezige kunstenaars.
De andere 2 dagen werd de expositie goed bezocht door bezoekers uit de Euregio en daarbuiten en werd er door suppoosten in Engels, Frans en Duits uitleg gegeven over de getoonde werken. Verrassend was de herkenning die sommige bezoekers hadden in de werken, mensen voelden zich geraakt en wilden daarover hun verhaal doen. Dit laatste blijft indrukwekkend omdat mensen je een blik gunnen in hun ziel, alleen door dat wat de werken bij hun oproept.
Mooie expositie in beelden en verhalen.
Voor een impressie van het weekend: zie de bovenstaande foto’s.
Op 19 januari 2025 is de opening van de expositie van Monique Simons, Rosita Offerbeek en Frits Jansen in het Museum van de Vrouw in Echt.
De voorbereidingen hiervoor zijn in volle gang, zowel bij de kunstenaars, het museum als bij Zinnebeelden.
Deze expositie gaat lopen tot 18 mei.
Via onze social media en de website zullen wij u op de hoogte houden van de verdere ontwikkelingen.
Op vrijdag 1 t/m zondag 3 november 2024 exposeren acht kunstenaars hun werk in de Lutherse Kerk, Hondstraat 14, 6211 HW te Maastricht, onder de naam
‘CROSSING BORDERS’ .
Dit is de eerste gezamenlijke expositie van stichting Zinnebeelden en stichting Fantastikè.
De Stichting Fantastikè (oud-Grieks voor verbeeldingskracht) heeft haar oorsprong in Maastricht en bestaat sinds 1993 als een initiatief binnen het Psycho-Medisch-Centrum Vijverdal. In de jaren 1963 tot 2000 werd hier bijzonder werk verzameld in de creatieve therapie waar professionele kunstenaars de cliënten begeleidde. Sinds 2014 stelt de Stichting Fantastikè kunstenaars met een GGZ achtergrond instaat creatief werkzaam te zijn in twee grote ateliers in Maastricht. Onder de naam SAMSAM werken kunstenaars van Fantastikè en kunstenaars van SAM onder één dak als goede buur.
Stichting Zinnebeelden is ontstaan vanuit de GGZ -Zuyderland te Sittard-Geleen en richt zich op kunst van mensen die gebruik maken van de GGZ in een van de moeilijkste periodes van hun leven of hiervan herstellende zijn. Wij bieden mensen de gelegenheid om door woord en beeld te laten zien dat creativiteit een onderdeel is van het zichtbaar, tastbaar en toonbaar maken van hun ontdekkingsreis naar herstel. De Stichting hoopt, door exposities en presentaties, iedereen kennis te laten maken van deze individuele ontdekkingsreizen, maar beoogt vooral dat dit alles een destimatiserend effect heeft ten aanzien van oordelen en vooroordelen die de maatschappij heeft over mensen die (vaak tijdelijk) ondersteund worden door de psychiatrie.
Outsider Art: Het werk dat zowel door de kunstenaars van Zinnebeelden alsook door de kunstenaars van Fantastikè heeft in de kunstwereld de naam ‘Outsider Art‘ gekregen. Outsider Art is een verzamelnaam voor authentieke kunstwerken, gemaakt door mensen met bijzonder artistieke talenten die luisteren naar de stem in zichzelf. Zowel in de kunst van beide stichtingen staat ‘verbeelding’ centraal. Want wat zou een mens zijn zonder verbeelding als voertuig tot communicatie. Verbeelding kan niet bestaat zonder verre reizen te maken in je hoofd, een ideale wereld te scheppen, een grote liefde te ontdekken of een diepe pijn te laten zien. Op deze wijze verbeeldt de kunstenaar zijn emotie, zijn ervaring, zijn gedachten en gevoelens. Hij maakt de kijker deelgenoot, communiceert en laat je iets ervaren. De kunst kan verrassen, emotioneren, verbazen, maar soms ook weerstand oproepen. Dit alles kan gebeuren in de ontmoeting tussen kijker en kunstenaar.
Zo kan kunst grenzen doorbreken en verleggen, ‘CROSSING BORDERS’, en als een voertuig nieuwe ruimte scheppen voor leven.
Tijdens de tentoonstelling van het werk van de vier kunstenaars van Zinnebeelden en vier kunstenaarsFantastikè hopen wij dat mensen elkaar mogen ontmoeten. De tentoonstelling ‘Crossing Borders’ nodigt u namelijkuit om vanuit de ontmoeting verwonderd en verbaasd te staan over de vindingrijkheid van de verbeeldingskracht van mensen.
De opening van de tentoonstelling vindt plaats op vrijdag 1 november a.s. om 17.00 uur
Openingstijden op zaterdag 2 en zondag 3 november zijn van 11.00u tot 17.00u.
We hadden het van tevoren niet goed kunnen inschatten of misschien toch wel.
De kleinschalige tentoonstelling op 14 en 15 september jl. in de St. Janskluis in Geleen vanHans Osendarp – voormalig leraar handvaardigheid (Maastricht) en schilderen (Geleen) – trok een voortdurende stroom van bezoekers zowel de zaterdag – waarop vooral familie aanwezig was – en zondag kwamen diverse oud-leerlingen hun leermeester van 50 jr. geleden verrassen.Daarnaast waren er bezoekers die vanwege de Open Monumentendag toevallig binnenliepen en onverwacht hun ogen uitkeken.
Bij toeval heeft de Stichting Zinnebeelden Hans (87jr.) ontdekt. Ze besloot dat Hans met zijn zeer veelzijdige werk toch één keer in het middelpunt moest staan. Het was wel een enorm karwei om uit de enorme hoeveelheid werk die hij in de loop van de jaren had geproduceerdeen selectie te maken. Maar het resultaat was bijzonder: veel bezoekers dachten dat het een tentoonstelling was van vier of vijf kunstenaars. Zij waren aangenaam verrast om uit de mond van de kunstenaar zelf te horen dat zijn talent zich uitte in vele stijlen, technieken en vormen naar gelang de indrukken die hij opdeed tijdens zijn verblijf in Italië, de Zeeuwse eilanden maar ook gewoon thuis, in zijn atelier waar hij jarenlang lesgaf.
Er was geen officiële opening van de tentoonstelling, maar Hans zei wel op een gegeven moment een woordje en schilderde in woorden het proces van een kunstenaar. Kort samengevat kwam het neer op: ‘Een kunstenaar die zich laat raken door indrukken in de natuur, door mensen of bijzondere vormen. Al nadenkend hierover zoekt hij naar een eigen vormgeving en materiaalkeuze’.
Het was een weekend met een gouden randje voor de Stichting Zinnebeelden maar vooral voor Hans Osendarp zelf die met name zondag onvermoeibaar bezoekers uitleg gaf hoe hij er toe kwam om indrukken zo vorm te geven. En de kleinkinderen van Hans ontdekten dat ze een opa hadden die wel heel bijzonder was…..
tekst: Marianne Debets.